Als we op vakantie zijn in Beieren, vallen mij altijd de prachtige meibomen op. Elk dorp, hoe klein ook, heeft er wel een. En wat zijn ze prachtig versierd, met linten en plaatjes, en met motieven op de paal zelf. Wist je dat de meiboom een rol speelt in sommige antroposofische vieringen? Meer over dit mooie en heel oude gebruik in de tijd rond Pinksteren vind je in mijn blog van vandaag.

Vruchtbaarheidsrite

Bij de meiboom gaat het oorspronkelijk om een vruchtbaarheidsrite. De mensen huldigden de natuur, en men geloofde dat het planten van een meiboom zorgde voor vruchtbaarheid van vee, akkers en van de mens zelf.

Spirituele betekenis

De prachtige spirituele betekenis van de meiboom schuilt in de linten. Deze symboliseren de individuele mensenzielen. Alle linten zijn verbonden met elkaar en met het hogere, het “centrale”. De meiboom vertelt ons dat we altijd met elkaar kunnen verbinden.

Hoe ziet de meiboom eruit?

Een meiboom kan een echte boomstam zijn, bijvoorbeeld van een conifeer, es, spar of den, of een paal. De boom wordt mooi versierd, dat kan op vele manieren en verschilt sterk per land en streek. Je kunt denken aan vlaggen, strikken, kronen, bladeren, wol, papier, slingers. En ook aan bloemen en planten. Een krans, of een zonnewiel, hangt ook wel aan de meiboom. Erg mooi zijn de lange linten die vanuit de top loshangend naar beneden lopen en tijdens de meidansen gebruikt worden.

Rituelen van de meiboom

Het “planten” van de meiboom gebeurde niet overal op dezelfde dag. De vroegste data zijn 30 april en 1 mei. Andere data zijn Pinksteren of zelfs pas eind juni, op het Midzomerfeest, dat op 21 juni valt, maar vroeger werd gevierd op 24 juni. Het vervoeren van de meiboom naar de plek waar hij kwam te staan was, en is in sommige streken nog steeds, al een belangrijk ritueel. De boom werd op de meiwagen gelegd en in optocht vervoerd. Soms ging een muziekkorps mee en bliezen de mensen op zelfgemaakte meifluitjes, of andere blaasinstrumenten. Met het fluiten wilde men de boze geesten verjagen die het meifeest konden verstoren. Tijdens het meifeest zelf danst men rond de meiboom. Andere gebruiken kunnen zijn: het kiezen van de meikoningin door het gooien van de meikrans en paalklimmen.

De meidans

Rondom de meiboom dansen de mensen in reidansen, vaak in klederdracht. Daarbij houdt elke danser één van de lange linten vast, die samenkomen aan de top van de meiboom. Tijdens de dans vormden de linten allerlei patronen, worden vervlochten en ook weer (deels) ontvlochten. Een prachtig voorbeeld hiervan geeft de vrijeschool Ede: