Weer carnaval! Het grote verkleedfeest, en van uitbundig plezier voor groot en klein! Als kind vierde ik het carnavalsfeest in Duitsland, en later in het katholieke Oldenzaal in Twente. Ik weet niet beter of je viert dit feest met een mooi kostuum en een grote optocht van praalwagens. Op de vrijeschool hoort carnaval bij de jaarfeesten, en dit jaar zijn we er uitzonderlijk vroeg bij.

De herkomst van het carnavalsfeest

Carnaval werd al gevierd in voorchristelijke tijden, al heette het toen natuurlijk nog niet zo. Mensen wilden de kwetsbare, ontwakende natuur beschermen tegen boze geesten. Daarom zetten zij afschrikwekkende maskers op en trokken bijpassende kleren aan. Veel kabaal makend met pannen, koebellen en andere geschikte spullen trokken ze gezamenlijk door hun velden.

Carnaval in de christelijke kalender

Binnen het kerkelijke jaar heeft het carnavalsfeest een plek voor het begin van de lijdenstijd, die officieel start met Aswoensdag en die een periode inluidt van 40 dagen vasten voor het Paasfeest. De avond voor Aswoensdag wordt Vastenavond genoemd, en oorspronkelijk was dat ook de enige dag waarop carnaval werd gevierd; later heeft het feest zich steeds verder uitgebreid. Officieel duurt het drie dagen, maar in sommige streken worden er al vanaf 11 november, de “elfde van de elfde” carnavalsactiviteiten gehouden. Het woord “carnaval” komt waarschijnlijk van het Italiaanse carne levare: het “wegnemen van het vlees”- een manier dus om het vasten aan te duiden. Geen wonder dat carnaval altijd een eetfeest is geweest- nog even goed schransen voordat je de broekriem ging aanhalen!

Het carnavalsfeest als ritueel

Carnaval is een omkeringsritueel: maatschappelijke rollen worden omgedraaid (liefst vanachter een masker, zodat niemand ziet wie je écht bent) en normen over gewenst gedrag worden even losgelaten. Je mag je te buiten gaan, en je mag de machthebbers de waarheid zeggen. Dat laatste is in Nederland lang niet altijd een onderdeel van dit feest.

Carnaval op de vrijeschool

Op de vrijeschool is het carnavalsfeest vooral een verkleedfeest voor de jongere kinderen, waarbij veel spelletjes en liedjes horen. Dus ik zou zeggen: veel plezier met het maken en dragen van de kostuums, en met de spelletjes!

Alle jaarfeesten op een rijtje